Deze digitale editie van ‘Inventaris huysen en erven …’ is gemaakt door vrijwilligers van Gouda op Schrift (GOS) op basis van de facsimile’s van het manuscript dat in 1772 over Gouda is geschreven. De tekst is door hen getranscribeerd en vervolgens vastgelegd in de door het Huygens Instituut ontwikkelde online werkomgeving eLaborate. Tijdens de transcriptie is gebruikgemaakt van de door Gouda op Schrift opgestelde Leidraad transcriberen – hertalen – annoteren.
Wij presenteren nu reeds de facsimile’s en transcriptie van de Inventaris omdat we menen dat de tekst in transcriptie relatief goed leesbaar is, ondanks het 18e-eeuws taalgebruik. Aan de hand van de beschrijvingen kun je door de binnenstad lopen. Daar is zelfs nu nog veel terug te vinden van wat er rond 1772 in dit handschrift werd genoemd.
Voordat we de hertaling kunnen toevoegen, zal nog onderzoek moeten worden verricht naar de juiste vertaling van onbekendere woorden. Niet alle gebruikte woorden zullen even gemakkelijk te vinden zijn, omdat ook vaak vaktermen zijn gebruikt als aanduiding voor deels verouderde gebruiksvoorwerpen.
De editie heeft per bladzijde meerdere tekstlagen:
- de originele tekst als digitaal gescand facsimile
- de originele tekst als diplomatische transcriptie
De transcriptie is voorzien van annotaties. Vanwege het ontbreken van een hertaling is een groot aantal annotaties van het type Woordbetekenis toegevoegd.
GOS heeft voor het annoteren de volgende 6 annotatietypes gekozen:
- INGREEP (bij de transcriptie)
Noot in de transcriptie bij een door de auteur aangebrachte correctie op letter- of woordniveau. - TEKSTKRITIEK (bij transcriptie en/of hertaling)
Tekst corrigeren zoals de auteur heeft bedoeld, zowel in transcriptie als hertaling. - TOEVOEGING (bij transcriptie en hertaling)
Vaak staat in de marge een toevoeging van de auteur of een latere hand. Het betreft hier geen correctie op de oorspronkelijke tekst, maar een toevoeging ter verduidelijking. - VERWIJZING (bij transcriptie en hertaling)
Verwijzing naar een passage in de tekst zelf of naar een andere bron. - WOORDBETEKENIS (bij de hertaling)
Betekenis van het woord, als dit niet uit de hertaling is op te maken. - ACHTERGROND (bij de hertaling)
Toelichting bij de hertaling die het resultaat is van (historisch) onderzoek.
Handleiding digitale editie
Editie toont het facsimile van de eerste bladzijde met daarnaast de bijbehorende transcriptie. De werkbalk met kleine afbeeldingen dient voor navigatie naar een andere bladzijde.
Naast het facsimile staat een verkleinde versie ervan en daaronder een navigatie box met diverse knoppen. Door dubbelklikken op het facsimile, scrollen met de muis of klikken in de box op het plusteken wordt ingezoomd op het facsimile. Met de linkermuisknop ingedrukt of d.m.v. de navigatieknoppen kan men de focus zetten op het gewenste detail. Op de verkleinde versie is het uitvergrote detail omkaderd. Door scrollen met de muis of klikken op het minteken wordt weer uitgezoomd. Klikken op de knop met twee pijltjes levert direct de oorspronkelijke weergave. Door te klikken op de knop met het kruisje wordt de navigatie box vervangen door een plusteken waarmee de navigatie box ook weer zichtbaar kan worden gemaakt.
Panels geeft een keuzelijst om het tonen van het facsimile en de tekstlagen aan/uit te zetten. Tonen van het facsimile geldt per bladzijde; tonen van een tekstlaag geldt voor de gehele editie.
Als in de getoonde tekstlaag annotaties voorkomen, staat naast de naam van de tekstlaag een toggle (wisselknop) om het tonen van de bijbehorende annotaties aan/uit te zetten. Als annotaties worden getoond, staat erboven naast All een wisselknop waarmee is in te stellen dat alle annotaties volledig worden getoond of per annotatie alleen de eerste regel. Dit laatste is default. Klikken op een individuele annotatie laat eveneens de volledige tekst ervan zien.
Klikken op All -boven de annotaties- geeft een keuzelijst met alle in de tekstlaag aanwezige annotatietypes inclusief aantal. Selectie van een bepaald type leidt tot het tonen van alleen dat type annotaties.
De koppeling tussen tekstlaag en annotatie is op twee manieren zichtbaar te maken. Als men in de tekstlaag met de muis over een gekleurd nummer beweegt, wordt zowel de tekst gemarkeerd waar de annotatie bij hoort als het overeenkomstige nummer in de lijst met annotaties. Klikken op het nummer in de tekstlaag toont vervolgens de volledige annotatietekst. Ook kan men in de lijst met annotaties klikken op het annotatienummer.
Door te klikken op de printerknop naast de naam van de bladzijde wordt van de getoonde bladzijde alle tekst van alle op dat moment geopende tekstlagen geprint met daaronder de bijbehorende annotaties.
Search maakt het mogelijk te zoeken naar een bepaalde tekst, eventueel beperkt tot een bepaalde tekstlaag of de annotaties.
Annotation Overview toont een overzicht van alle annotatietypes inclusief aantal en biedt de mogelijkheid vanuit een annotatie direct naar de editie te navigeren.
Edition toont weer de editie met een facsimile en de tekstlagen.